Сизге эмгек акы төлөнбөй, негизсиз жумуштан четтетишип, себепсиз сөгүш, жада калса эч кандай себеби жок мыйзамсыз иштен кетирип жатабы?
Мындай учурда алардын мыйзамдуу укуктарын коргоо үчүн кайда кайрылуу керек?
Биринчиден, кандайдыр бир көйгөй пайда болгондо дароо чечкен жакшы болот. Алар айткандай, муну башталаары менен бүчүр кечинде өлтүрүү керек, башкача айтканда, түздөн-түз жетекчиңиз менен сүйлөшүп, маселени чечиңиз.
Эгерде компромисске жетишилбесе, жана сиздин укуктарыңыз дагы эле бузулуп жатса, анда сиз кайрылууга тийиш болгон бир нече учурлар бар.
Биринчиден, бул профсоюзга кайрылуу. Балким, бул коргоонун эң натыйжалуу жана эң тез жолу. Профсоюздар алардын ыйгарым укуктарын жана мүмкүнчүлүктөрүн аныктаган кыйла бай мыйзамдык базага ээ.
Мисалы, мамлекеттик көзөмөл органдары менен дээрлик бирдей ыйгарым укуктарга ээ юридикалык жана техникалык инспекция бар. Профсоюздун буйругу аткаруу баракчасынын күчүнө ээ.
Эгерде сиздердин уюмда профсоюздук комитет жок болсо, же кайрылууга мумкун болбосо, же профсоюз уюму зарыл чараларды кербесе, анда эмгек талаш-тартыштары боюнча комиссияга арыз жазса болот. Ал ар бир уюмда түзүлөт жана администрациянын жана эмгек коллективинин бирдей сандагы өкүлдөрүнөн бирдей негизде түзүлөт.
Сиз ошондой эле мамлекеттик көзөмөл органына кайрылсаңыз болот. Бул — Кыргыз Республикасынын Эмгек, социалдык камсыздоо жана миграция министрлигине караштуу Эмгек мыйзамдарын контролдоо жана көзөмөлдөө кызматы.
Ал эми акыркы инстанция — сот. Сиз, эреже катары, иш берүүчүнүн жайгашкан жери боюнча сотко кайрылышыңыз керек, бирок сиздин укугуңуз бузулгандыгы жөнүндө билген күндөн тартып 3 айдын ичинде, ал эми иштен бошотуу жөнүндө талаш-тартыштар боюнча — кызматкер менен таанышкан күндөн тартып 2 айдын ичинде. жумуштан бошотуу жөнүндө буйрук же эмгек китепчеси берилген күндөн тартып.
Убакытты текке кетирип, эмгек укугуңузду коргоо үчүн Кыргыз Республикасынын Президентине, Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарына, Прокуратурага же башка мамлекеттик органдарга кайрылуунун кереги жок. Сиздин арызыңыз жөн гана профсоюзга же эмгек инспекциясына жөнөтүлөт.