Сотко катышуунун маанилүү элементи туура суроолорду берүү болуп саналат. Сот процессинде жооптору сиздин позицияңызды бекемдей турган суроолорду бериңиз. Бул сиз буга чейин жообун билген суроолорду беришиңиз керек дегенди билдирет.
Эч качан өзүңүзгө же жактоочуңузга жообу жок суроолорду бербеңиз, анткени процессте экөөңүздөрдөн башка судья дагы бар жана сиз атаандашыңыздын жообуна судья кандай баа берерин жана катчыны билбей каласыз., ал эми сот отурумунун катчысы өз кезегинде мунун баарын протоколго киргизет.
Атаандашыңыз ыңгайсыз абалга туш боло турган жана анын эки гана варианты кала тургандай суроолорду бериңиз, биринчиси – калп айтуу же жообуңузду ырастоо. Эгерде ал калп айтса, бул жакшы, анткени сен анын жообун далилиң менен жокко чыгара аласың, ошону менен сенин атаандашың сотко жалган маалымат берип жатканын сотко көрсөтүп, ошону менен сенин позицияңды бекемдейсиң.
Соттук отурумга катышуунун кезектеги элементи – бул сиздин сөз байлыгыңыз, сөзүңүздү сот процессинин бардык катышуучулары сизди түшүнө тургандай кылып түзүүгө аракет кылыңыз, өзгөчө сиздин сүйлөгөнүңүз судьяга түшүнүктүү болушу керек, ошондой эле бул тууралуу эч кандай суроолор жаралбашы керек. Фактылар менен жагдайлар биринин артынан бири алмашып тургандай кылып сөзүңүздү хронологиялык тартипте жайгаштырууга аракет кылыңыз.
Сотто сүйлөөнүн милдеттүү элементи психологиялык компонент болуп саналат. Сиз оппоненттериңиз сизге каршы иштей турганына даяр болушуңуз керек, б.а. ыңгайсыз суроолорду берип, калп айтып, же Сизди ар кайсы жактан жаман көргөзүшү мүмкүн. Сиз оозеки конфликттерге барбоого же башка реакцияларга барбоого даяр болушуңуз керек.
Соттогу жүрүм-турумуңуздун бирдей маанилүү бөлүгү — бул сот процессинде болуп жаткан бардык нерсеге судьянын реакциясы. Сот процессинин башынан эле сиз жана сиздин оппоненттериңиз келтирген фактыларды жана жагдайларды судья кандай кабыл алып жатканына көз салышыңыз керек.
Соттук териштирүү аяктагандан кийин сөзсүз түрдө соттук отурумдун протоколун окуп чыгыңыз, анткени катчы сиздин айтканыңыздын баарын унутуп калышы же камтый албай калышы мүмкүн. Эгерде мындай фактылар бар болсо, анда тиешелүү түрдө протоколго сын-пикирлерди киргизүүнү жана бул учурда сиздин сүйлөгөн сөзүңүздү кантип жазуу керектигин көрсөтүүнү талап кылыңыз.
Баарынан жакшысы, баары эң жогорку деңгээлде болушу үчүн жогоруда айтылгандардын бардыгын алдын ала юрист менен талкуулап, иштеп чыгуу керек. Эгер сиз бул эрежелерди сактасаңыз, соттук териштирүүдө жеңишке бир кадам жакындайсыз.